Заноне, ки Мисрро идора мекарданд

04. 10. 2021
6-умин конфронси байналмилалии экзосиёсат, таърих ва маънавият

Клеопатра шояд машҳуртарин ҳокими Мисри қадим дар ҷаҳони муосири имрӯза бошад. Аммо, ба ғайр аз Клеопатра, боз бисёр занони дигар дар Миср ҳукмронӣ мекарданд. Биёед ба баъзе ҳокимони пурқудрати Миср назар кунем.

Хатшепсут

Хатшепсут аз соли 1479 то 1458 пеш аз милод ҳукмронӣ мекард Ҳукумати муваффақ буд ва ҳоло ҳам ба бисёриҳо маълум нест. Вақте ки шавҳараш Тутмос II мурд, тахти Миср ба писари ӯ Тутмосива III супурда шуд. Бо вуҷуди ин, вақте ки Тутмози III ба қудрат расид, ӯ ҳанӯз хеле ҷавон буд, то ҳукмронӣ накунад, аз ин рӯ Ҳатшепсут муваққатан ҳукуматро ба сифати регент гирифт.

Зане, ки чанд сол ба ҳайси регент хидмат кардааст, он қадар ғайриоддӣ набуд. Пас аз се соли регент, Хатшепсут фиръавни Миср шуд. Ҳукумати вай ором буд. Дар давраи ҳукмронии ӯ ҳайкалҳое сохта шуданд, ки ӯро ҳамчун мард, аз ҷумла риш тасвир мекарданд. Гарчанде ки ба таври зоҳирӣ мард ба назар мерасад, ӯро ба таври хаттӣ ҳамчун зан меномиданд, ки мақоми зании ӯро ба таври оммавӣ эътироф мекард.

Хатшепсут инчунин як қатор лоиҳаҳои мухталифи сохтмонро оғоз кардааст, аз ҷумла маъбади аҷиби Дайр ал-Баҳари, ки ҳоло маъбади мурдахонаи Хатшепсут шинохта шудааст. Ҷолиб он аст, ки ҳарчанд Ҳатшепсут дар водии подшоҳон дафн карда шуд, аммо далели мавҷудият ва қоидаи он (ҳайкалҳо, расмҳо) пас аз марги ӯ хароб ва беқурб шуд. Археологҳо боварӣ доранд, ки ин беқурбшавӣ аз ҷониби писари ӯ Тутмос III сурат гирифтааст. Ин кӯшиши ӯ барои дубора навиштани таърих буд.

Ченткаус И.

Агар ҳукумати Хатшепсут нисбатан номаълум боқӣ монад, пас Ченткауси I аз ҳама гуна достони таърихӣ қариб тамоман нопадид шуд. Таърихшиносон ва бостоншиносон мақоми Ченткауси I -ро сахт муҳокима кардаанд. Вай духтари шоҳ Менкуре ва ҳамсари шоҳ Шепсескаф буд. Ду писари вай, Соҳур ва Нефериркар, ҳарду подшоҳи Миср буданд.

Маҷмааи дафни Ченткауси I дар Гиза ба мисли пирамидаҳои наздики мардони пешгузаштаи он муфассал буд. Дарвоқеъ, навиштаҷоти иероглифӣ дар маҷмааи дафни ӯро метавон ҳамчун "Подшоҳи Мисри Боло ва Поён, модари Подшоҳи Мисри Боло ва Поён" тарҷума кард. Вай инчунин дар деворҳои қабраш ҳамчун подшоҳи мард тасвир шудааст. Ҳарчанд то ҳол маълум нест, ки вай воқеан дар Миср ҳукмронӣ кардааст ё не, пирамидаи дафни ӯро Пирамидаи чоруми Гиза меноманд.

Пирамидаи қадами Ченткауси I дар Гиза

Собекнефру

Собекнефру аз соли 1806 то 1802 пеш аз милод ҳукмронӣ кардааст Собекнефру аввалин маликаи зан аст, ки далелҳои тасдиқшударо дар бораи фиръавни Миср тасдиқ кардааст. Вай духтари Аменемхати III буд, ки эҳтимол бе вориси мард вафот кардааст. Дар натиҷа, Собекнефра ба тахти Миср нишаст.

Нимпайкараи Собекнефер, ки дар Ҷанги Дуюми Ҷаҳонӣ гум шудааст.

Ҷолиб он аст, ки он ба номи худои тимсоҳи Миср Собка номгузорӣ шудааст ва номи он маънои "зебоии Собка" -ро дорад. Вай дар ҷойҳои шимолии Телл-Дабъа ва Ҳераклеополис маъбадҳо сохт ва маҷмааи пирамидаи падарашро дар Ҳавара ба анҷом расонд. Чунин ба назар мерасад, ки вай дар наздикии Дахшур пирамидаи худро сохтааст, аммо дафни ӯ мушаххас нашудааст.

Нефертти

Нефертити яке аз занони машҳури ҷаҳони қадим ва нишонаи зебоии зан ба ҳисоб меравад. Вай зани шоҳ Эхнатон буд (ӯ аз соли 1353 то 1336 пеш аз милод ҳукмронӣ мекард). Баъзе олимон бар он ақидаанд, ки Нефертити ва Ахенатен якҷоя ҳукумат кардаанд. Нефертити дар аксҳои зиёд ҳамчун як рақам ба шоҳ Ахенатен муаррифӣ шудааст, ки далели асосии ҳукмронии ӯ дар баробари шавҳараш дониста мешуд.

Илова бар ин, ҳеҷ далели хаттии мақоми сиёсии он вуҷуд надорад. Чанде пас аз соли дувоздаҳуми ҳукмронии шавҳараш Нефертити аз сабтҳои расмӣ нопадид мешавад. Гумон меравад, ки вай дар он вақт фавтидааст, аммо дар бораи марги ӯ ё ягон сабт дар қабри шоҳона дар Амарна дафн карда нашудааст.

Азбаски Нефертити аз сабтҳои расмӣ нопадид шуд, баъзе олимон боварӣ доранд, ки вай аз шавҳараш зинда монда, номи Сменхкаре гирифтааст. Сипас ӯ танҳо ҳамчун маликаи занона танҳо ҳукмронӣ мекард.

Арсиное II

Арсиное II аз 277 то 270 пеш аз милод ҳамчун маликаи Птолемей ҳукмронӣ кардааст. Вай маликаи Македония (ва Фракия) ва инчунин маликаи Мисри Боло ва Поён буд. Пас аз издивоҷ бо шоҳи Македония, вай ба зодгоҳи худ Миср баргашт. Пас аз издивоҷ бо Птолемей II. Арсиное ҳаммуаллифи ӯ шуд.

Амали издивоҷи хоҳару бародарон дар он замон барои юнониҳо маълум набуд, ки Арсинои II ва Птолемей издивоҷ кардаанд. Арсинои II ҳамчун мушоияти Птолемей ҳангоми таҳқиқи сарҳади Миср дар давраи Ҷанги Якуми Сурия сабт шудааст. Вай дар тангаҳо ҳам дар танҳоӣ ва ҳам бо шавҳараш сикка зада мешуд. Вай тоҷи шоҳонаи Мисри Поёнро дар бар дошт.

Арсиное II

Ин аз он шаҳодат медиҳад, ки вай шояд худи фиръавн будааст. Арсиное II бахшишҳои зиёде дар Миср ва Юнон дода шуданд. Ба туфайли таъсири ӯ, Осорхонаи Искандария ба анҷом расид, ки он асосан Китобхонаи Искандарияро дар бар мегирифт. Пас аз марги ӯ дар соли 270 пеш аз милод дини вай дар чанд ҷойҳои гуногун, аз ҷумла пойтахти Искандария таъсис ёфтааст. Ин исбот кард, ки вай дар давраи ҳукмронии Миср ба мардуми Миср ва Юнон чӣ гуна таъсир кардааст.

Eshop Sueneé Universe

GFL Stanglmeier: Сирри Мисрология

Муаллифон, GFL Stanglmeier ва Андре Либе, афсонаҳои мисрологиро пароканда мекунанд ва робитаҳои бешубҳа байни Мисри қадим ва ҷаҳони пешрафтаро кашф мекунанд.

Боз кадом асрори дигар бо сари Усир алоқаманд аст? Муаллифон саволҳои ҷолибро ба миён меоранд: Дар ҳақиқат мумкин аст, ки дар давраи ҳукмронии фиръавни машҳури Миср Рамсесси II. оё мисриён бо Амрико тамос гирифтанд? Оё онҳо маводи мухаддирро аз он ҷо ворид кардаанд? Ёдгориҳои тиллоии қадимаи Миср ба Бавария чӣ гуна расиданд? Чӣ афсонаро дар бораи лаънати фиръавнҳо ба вуҷуд овард? Сирри ёфтани шрами тиллоӣ бо карточкаи шоҳона дар Исроил дар чист?

GFL Stanglmeier: Сирри Мисрология

Мақолаҳои монанд